Split payment czyli podzielona płatność

Od 1 lipca 2018 roku w życie wchodzi mechanizm podzielonej płatności, czyli tzw. split payment. Wprowadzone regulacje przewidują, że część zapłaty za nabyte towary lub usługi, odpowiadająca kwocie netto, trafi na konto dostawcy, a część, odpowiadająca kwocie podatku VAT, trafi na specjalny rachunek VAT. Mechanizm ten nie będzie miał zastosowania w transakcjach pomiędzy firmą a osobą prywatną.

W Polsce jest to nowe rozwiązanie, mające na celu uszczelnienie wpływów z tytułu podatku VAT do budżetu poprzez zwiększenie przejrzystości transakcji na rynku, a tym samym zmniejszenie ryzyka wyłudzeń. Podział płatności ma być formą ochrony nabywcy przed praktykami nieuczciwych kontrahentów i gwarantem bezpieczeństwa, m.in. w związku z tzw. karuzelami vatowskimi.

Split payment będzie stosowany dobrowolnie, a dla przedsiębiorców, którzy zdecydują się na taką formę zapłaty, przewidziane są dodatkowe przywileje, takie jak:

1. ubieganie się o zwrot VAT w krótszym niż pozostali podatnicy terminie tj. 25 dni,
2. wykluczenie z solidarnej odpowiedzialności za zaległości podatkowe dostawcy,
3. możliwość obniżenia wartości podatku należnego, jeżeli zapłata podatku VAT nastąpi w całości z rachunku VAT w terminie wcześniejszym niż termin określony dla zapłaty podatku zgodnie ze wzorem określonym w ustawie o podatku od towarów i usług,
4. brak podwyższonej stawki odsetek za zwłokę w odniesieniu do zaległości w podatku VAT w wyniku złożonej deklaracji podatkowej, jeżeli co najmniej 95% faktur wykazanych w podatku naliczonym została zapłacona poprzez split payment.

Takie przywileje mają również zrekompensować negatywne skutki split payment, w szczególności ryzyko utraty płynności finansowej, która staje się potencjalnym zagrożeniem dla firm, bowiem swobodne obracanie pieniędzmi na koncie VAT będzie niemożliwe. Podatnik będzie mógł regulować z tego rachunku jedynie kwotę zobowiązania podatkowego VAT wobec urzędu skarbowego oraz będzie mógł płacić kwotę VAT swoim dostawcom. Aby środki mogły być dostępne na inne cele niż VAT, podatnik powinien złożyć pisemny wniosek do urzędu skarbowego. Naczelnik Urzędu Skarbowego na rozpatrzenie takiego wniosku będzie miał 60 dni i to on zdecyduje o wysokości kwoty udostępnionej na inne wydatki.

Upowszechnienie stosowania mechanizmu podzielonej płatności może mieć bardzo istotny wpływ na prowadzoną działalność gospodarczą z uwagi na konieczność dostosowania zarządzania płynnością finansową do nowej rzeczywistości i ograniczonych możliwości dysponowania środkami pochodzącymi z zapłaty VAT, jak również odpowiedniego ewidencjonowania operacji gospodarczych w systemach informatycznych i posługiwania się rachunkiem bankowym VAT.

Zanim podzielona płatność stanie się powszechna, resort finansów planuje objęcie obowiązkowym split payment tych branż, w których funkcjonuje mechanizm odwrotnego VAT, a więc m.in. branży budowlanej, handlu elektroniką czy wyrobami ze stali (branże te zostaną objęte obowiązkowym split payment prawdopodobnie z początkiem 2019 roku).