Nowe uprawnienia sądów rejestrowych od 1 stycznia 2015 r.

Od 1 stycznia 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa). Poniżej w skrócie omawiamy najważniejsze zmiany.

Procedura postępowań przymuszających

Jeżeli zostanie stwierdzone, że wniosek o wpis do Rejestru (dalej również: KRS) lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, Sąd wzywa obowiązanych do ich złożenia wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin pod rygorem zastosowania grzywny (postępowanie przymuszające). W przypadku niewykonania obowiązków w tym terminie, sąd rejestrowy nakłada grzywnę, która to grzywna  może być ponawiana.

Gdy pomimo nałożenia grzywien spółka nie wywiązuje się z obowiązków, sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki osobowej i ustanowić likwidatora lub ustanowić kuratora dla osoby prawnej.

Wpis/wykreślenie danych z urzędu

W przypadkach uzasadnionych bezpieczeństwem obrotu sąd rejestrowy może dokonać z urzędu wykreślenia danych niezgodnych z rzeczywistym stanem rzeczy lub wpisu danych odpowiadających rzeczywistemu stanowi rzeczy, jeżeli dokumenty stanowiące podstawę wpisu lub wykreślenia znajdują się w aktach rejestrowych, a dane te są istotne.

Nieskuteczne postępowania przymuszające

Sąd rejestrowy ma nie wszczynać postępowania przymuszającego, gdy z danych zawartych w aktach rejestrowych wynika, że nie doprowadzi ono do złożenia wniosku o wpis do KRS lub dokumentów, których złożenie jest obowiązkowe. Powyższe ma na celu wszczynanie postępowań przymuszających jedynie wobec podmiotów, które rzeczywiście w obrocie występują. Wobec podmiotów „martwych” sąd nie będzie  podejmował nieskutecznych postępowań przymuszających.

Postępowanie o rozwiązanie podmiotu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego

Sąd rejestrowy zobowiązany będzie w urzędu wszcząć postępowanie o rozwiązanie podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego (dalej: „postępowanie”).

Postępowanie takie zostanie wszczęte w poniższych okolicznościach:

1) oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości lub umarzając postępowanie upadłościowe, sąd upadłościowy stwierdzi, że zgromadzony w sprawie materiał daje podstawę do rozwiązania bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego;
2) oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości lub umorzono postępowanie upadłościowe z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
3) wydano postanowienie o odstąpieniu od postępowania przymuszającego lub jego umorzeniu;
4) mimo wezwania sądu rejestrowego nie złożono rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe;
5) mimo dwukrotnego wezwania sądu rejestrowego wniosek o wpis do Rejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone.

W toku postępowania sąd rejestrowy bada, czy podmiot wpisany do Rejestru posiada zbywalny majątek i czy faktycznie prowadzi działalność.

O wszczęciu postępowania sąd rejestrowy zawiadamia podmiot wpisany do KRS, wzywając go do wykazania, że faktycznie prowadzi działalność i że posiada majątek, ze wskazaniem jego składników, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.

Sąd rejestrowy ogłasza o wszczęciu postępowania. Ogłoszenie zamieszcza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W sytuacji braku organu uprawnionego do reprezentacji lub aktualnego adresu podmiotu wpisanego do KRS, ogłoszenie ma zastępować zawiadomienie o wszczęciu postępowania.

Sąd rejestrowy będzie mógł także zarządzić zamieszczenie ogłoszenia w dzienniku lub czasopiśmie oraz podać je do publicznej wiadomości w inny sposób.

W toku postępowania sąd może zwrócić się o udzielenie informacji do organów podatkowych, organów prowadzących rejestry i ewidencje publiczne lub innych organów administracji publicznej oraz do organizacji społecznych.

Wykreślenie podmiotu albo umorzenie postępowania

Jeżeli sąd ustali, że podmiot nie posiada zbywalnego majątku i faktycznie nie prowadzi działalności, orzeka o jego rozwiązaniu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego i zarządza jego wykreślenie z Rejestru.

Sąd umarza postępowanie jeżeli stwierdzi, że podmiot posiada zbywalny majątek lub faktycznie prowadzi działalność bądź też zachodzą inne okoliczności przemawiające przeciwko rozwiązaniu tego podmiotu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, w tym w szczególności uzasadnione interesem wierzyciela.

Mienie przejmie Skarb Państwa

Z chwilą wykreślenia podmiotu z Rejestru,  Skarb Państwa nabywa nieodpłatnie z mocy prawa mienie pozostałe po tym podmiocie. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność z nabytego mienia za zobowiązania podmiotu wykreślonego z rejestru.