Wybrane zmiany w przepisach podatkowych na rok 2021

CIT estoński – nowa forma ryczałtu

Od 1 stycznia 2021 roku podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mają możliwość wyboru opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych, tzw. „estońskim CIT”. Ten sposób opodatkowania będzie alternatywą do wyboru dla spółek z przychodami maksymalnie do 100 mln PLN rocznie i będzie wymagał związania się takim rozwiązaniem na okres nie krótszy niż 4 lata podatkowe.

Rozliczenie podatkowe bazuje na danych księgowych – oznacza to, że podstawa opodatkowania zrównuje się z zyskiem bilansowym. Wiąże się z tym między innymi brak możliwości rozliczania straty podatkowej poniesionej w latach sprzed rozliczania ryczałtem.

Bariery wejścia do ryczałtowego systemu rozliczeniowego to przede wszystkim konkretna podmiotowość – nowy ryczałt od dochodów jest przeznaczony dla spółki z o.o. i spółki akcyjnej. Spółki komandytowe nie mają możliwości skorzystania z tego ryczałtu, pomimo że od 1 stycznia 2021 roku stają się co do zasady podatnikami podatku dochodowego.

Kolejnym wymogiem ma być możliwie prosta struktura. Udziałowcami mogą być tylko osoby fizyczne, które nie mają udziałów ani praw majątkowych w fundacjach czy trustach, a sama spółka objęta ryczałtem nie może mieć udziałów w kapitale innej spółki. Te elementy mocno redukują zakres beneficjentów.

Opodatkowanie spółek komandytowych

Od 1 stycznia 2021 roku spółki komandytowe zostaną objęte opodatkowaniem CIT. Będzie to oznaczało podwójne opodatkowanie – na poziomie spółki oraz na poziomie wspólników, podobnie jak ma to miejsce w przypadku spółek kapitałowych.

Ustawa zmieniająca z dnia 28 listopada 2020 roku przewiduje objęcie zakresem podmiotowym ustawy o CIT spółek komandytowych mających siedzibę lub zarząd na terytorium RP, a także tych spółek jawnych, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne i dodatkowo wspólnicy będący osobami prawnymi nie zostaną ujawnieni w ramach informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, prawa do udziału w zysku tej spółki.

Zgodnie z przepisami przejściowymi, spółki komandytowe mają możliwość wyboru późniejszej daty przyjęcia nowych regulacji, tj. 1 maja 2021 roku. W takim przypadku ich rok podatkowy kończący się standardowo pomiędzy 31 grudnia 2020 roku a 31 marca 2021 roku może być kontynuowany do dnia 30 kwietnia 2021 roku. Ustawa nie precyzuje, w jaki sposób należy powiadomić organy podatkowe o wyborze późniejszego terminu na objęcie opodatkowaniem, natomiast wskazane jest podjęcie odpowiedniej uchwały przez wspólników spółki przed 1 stycznia 2021 roku oraz złożenie takiej uchwały w odpowiednim urzędzie skarbowym.

Opodatkowanie spółek nieruchomościowych

Nowością w przepisach podatkowych jest zdefiniowanie podmiotu nazwanego spółką nieruchomościową. Jest to spółka, w której:

• na pierwszy dzień roku podatkowego (lub obrotowego) co najmniej 50% wartości rynkowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość rynkowa nieruchomości położonych na terytorium RP lub praw do takich nieruchomości i jednocześnie ta wartość przekraczała kwotę 10 mln PLN (definicja dla podmiotów rozpoczynających działalność) lub
• na ostatni dzień roku poprzedzającego rok podatkowy (lub obrotowy) co najmniej 50% wartości bilansowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość bilansowa nieruchomości położonych na terytorium RP lub praw do takich nieruchomości i jednocześnie ta wartość przekraczała kwotę 10 mln PLN oraz w roku poprzedzającym rok podatkowy (lub obrotowy) przychody podatkowe (lub odpowiednio przychody ujęte w wyniku finansowym) z tytułu najmu i podobnych umów lub ze zbycia nieruchomości, lub udziałów z innych spółek nieruchomościowych stanowiły co najmniej 60% ogółu przychodów (definicja dla podmiotów innych niż wskazane w punkcie powyżej),
• na pierwszy dzień roku obrotowego co najmniej 50% aktywów to wartość rynkowa nieruchomości.

Jeśli spółka nieruchomościowa nie posiada miejsca siedziby lub zarządu w Polsce, będzie zmuszona ustanowić przedstawiciela podatkowego. Niespełnienie tego obowiązku będzie skutkowało karą w wysokości do 1 mln PLN.

Na spółki nieruchomościowe zostały nałożone pewne wymogi raportowania. Głównie to przekazanie informacji o podmiotach posiadających bezpośrednio i pośrednio udziały w takiej spółce. Podobne wymogi raportowe ciążą na podatnikach posiadających co najmniej 5% praw głosu w spółce nieruchomościowej (pośrednio lub bezpośrednio). Ponadto przekroczenie 50 mln EURO przychodu będzie zobowiązywać do publikowania informacji o własnej strategii podatkowej.

Publikowanie strategii podatkowej

Do ustawy o CIT wprowadzony został artykuł 27c, nakładający kolejny obowiązek w raportowaniu. Tym razem ustawodawca założył, że najwięksi podatnicy – a definiuje się ich jako podmioty przekraczające 50 mln EURO przychodu, bądź tworzące tzw. podatkową grupę kapitałową (PGK) – będą miały obowiązek publikowania na swoich stronach internetowych informacje o realizowanej strategii podatkowej. Taka informacja ma obejmować:

• informację o procesach oraz procedurach dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów podatkowych i zapewniających ich prawidłowe wykonanie,
• liczbę przekazanych Szefowi KAS informacji o schematach podatkowych (MDR) z podziałem na podatki,
• transakcje z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów,
• informacje dotyczące dokonywania rozliczeń w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową,
• informację o planowanych lub podejmowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych,
• informacje o złożonych wnioskach o wydanie interpretacji podatkowej, wiążącej informacji stawkowej lub wiążącej informacji akcyzowej.

Podanie tylu informacji ma pomóc zwiększyć transparentność rozliczeń spółek. Niezastosowanie się do wytycznych może grozić sankcją do 250 000 PLN. Informacja o strategii podatkowej powinna być opublikowana w ciągu 12 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Pierwszym takim terminem – dla spółek, których rok podatkowy równy jest kalendarzowemu – będzie 31 grudnia 2022 roku.

Ograniczenie rozliczania strat podatkowych

Wprowadzono ograniczenie w rozliczaniu strat podatkowych przez podatnika podatku dochodowego w przypadku, gdy:

• podatnik przejął inny podmiot lub
• podatnik nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa

i w wyniku tych transakcji:

• przedmiot działalności podatnika, w całości lub części, jest inny niż podstawowa działalność prowadzona przed takim nabyciem lub przejęciem lub
• co najmniej 25% udziałów lub akcji podatnika posiada podmiot lub podmioty, które na koniec roku podatkowego, w którym poniesiono stratę, takich praw nie posiadały.

Limit przychodów uprawniających małych podatników do stosowania 9% stawki CIT

Od 1 stycznia 2021 roku kwota 2 mln EURO będzie limitem, który pozwala na zastosowanie 9% stawki opodatkowania dochodu spółek kapitałowych. Wcześniejsza wartość wynosiła 1,2 mln EURO dla małych podatników. Takie przeliczenie kursu EURO stosuje się na pierwszy dzień roku podatkowego w zaokrągleniu do 1000 PLN.

Ryczałt ewidencjonowany – nowe limity

Od 1 stycznia 2021 roku przepisy przewidują ośmiokrotne podwyższenie limitów przychodów dla ryczałtu ewidencjonowanego – to jest z 250 000 EURO na 2 000 000 EURO. Z tej formy opodatkowania skorzystają od 2021 roku przedsiębiorcy osiągający przychody z działalności prowadzonej samodzielnie lub w formie spółki, a wysokość przychodu nie przekracza 9 030 600 PLN. Wzrośnie także limit przychodów dla opłacających zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy co kwartał – z 25 000 EURO do 200 000 EURO.

Od 2021 roku stawka ryczałtu w zakresie wolnych zawodów zostanie obniżona z 20% do 17%. Pojawi się także nowa stawka 15%, obejmująca usługi, które obecnie opodatkowane są stawką 17% – m.in. usługi programistyczne. Zlikwidowany zostanie załącznik nr 2 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, zawierający wykaz usług, których świadczenie wyłącza z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym.

Nowelizacja zakłada także rozszerzenie definicji wolnego zawodu opodatkowanego według stawki 17% m.in. o: psychologa, fizjoterapeutę, adwokata, notariusza, radcę prawnego, architekta, inżyniera budownictwa, rzeczoznawcę budowlanego, biegłego rewidenta, księgowego, agenta ubezpieczeniowego, doradcę podatkowego oraz doradcę restrukturyzacyjnego. Od 2021 roku za wolny zawód uznane zostanie wykonywanie usług na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej.

Najbardziej oczekiwaną zmianą ma być możliwość opodatkowania ryczałtem przychodów z najmu osiąganych w ramach działalności gospodarczej. Obecnie ta forma obejmuje tylko podatników, którzy wynajmują swoje nieruchomości prywatnie. Od przyszłego roku ryczałt wybiorą także przedsiębiorcy osiągający przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy składników majątku oraz innych umów o podobnym charakterze związanych z działalnością gospodarczą.